ออกกำลังกายทุกวัน คืนบ้านแสนสุขให้เหล่าเม็ดเลือดตัวน้อยที่ชื่อว่าไขกระดูก (Tensia)

.

ลึกเข้าไปในใจกลางกระดูก แทนที่จะอัดแน่นไปด้วย ‘ผลึกแข็งๆ’ แต่กลับเต็มไปด้วยโพรงถ้ำมากมาย ที่เปรียบเสมือน ‘โรงพยาบาลและโรงเรียน’ ของเหล่าเม็ดเลือด ฟูมฟัก ฝึกสอน ให้เติบโตมาเป็นเม็ดเลือด ทหารและหน่วยประสานงานสำคัญที่ ‘เคลื่อนที่’ ได้ กลายมาเป็นกำลังสำคัญให้กับเรา

เม็ดเลือดแดง: หน่วยขนส่งออกซิเจน เชื้อเพลิงแห่งเดียวของเรา

เกล็ดเลือด: ระบบสร้างลิ่มเลือด อุดวิกฤติเสียเลือด

นิวโตรฟิล: ทหารแนวหน้าปราบเชื้อโรค

โมโนไซต์: ทหารอเนกประสงค์ กำจัดเชื้อ ประสานงานฟื้นฟู เรียกพวก

NK cell, cytotoxic T cell: นักฆ่ามะเร็งและไวรัส

T helper cell และ B cell: นายพลบงการกองทัพภูมิคุ้มกัน และหน่วยผลิตอาวุธแอนติบอดี

.

แต่น่าเสียดาย ที่บ้านหลังนี้โรยราขึ้นทุกวันตามอายุ สเต็มเซลล์แบ่งตัวช้าลง เซลล์พี่เลี้ยง (Niches) กลายร่างเป็นเซลล์ไขมันมากขึ้น ดูแลน้องเม็ดเลือดตัวอ่อนได้น้อยลง

ยิ่งมีภาวะอ้วน/ดื้ออินซูลิน ยิ่งเร่งกลไกชราของไขกระดูก เนื้อเยื่อไขมันแผ่ยึดครองบ้านของเด็กๆ พวกนี้

แถมการเจริญเติบโตก็ผิดปกติ แทนที่จะฝึกเม็ดเลือดสัดส่วนตามความต้องการ กลับสร้างแต่กลุ่มเม็ดเลือดทหาร เช่น นิวโตรฟิล โมโนไซต์ ทั้งๆ ที่ไม่ได้มีสงคราม ทำให้ทหารเหล่านี้ ไปประจำตามเนื้อเยื่อต่างๆ หลั่งแต่สารก่ออักเสบ ปั่นป่วนบ้านเมือง

ศักยภาพของเม็ดเลือดก็ลดลง สู้เชื้อโรคได้น้อยลง

และที่เลวร้ายที่สุดคือ ขาดการลาดตระเวนพวกมะเร็ง

.

แต่อย่าเพิ่งหมดหวังไปค่ะ เรื่องนี้มันไม่ได้เกิดกับทุกคนเท่ากัน ใช่ค่ะ ยิ่งดูแลสุขภาพเท่าไหร่ เหตุการณ์พวกนี้ก็จะเกิดช้าลงมากๆ

ที่สำคัญ ที่ไขกระดูกผิดปกติแบบนี้ ไม่ใช่เพราะมันหมดศักยภาพ แต่เพราะมันขาดแรงกระตุ้นค่ะ

ใช่แล้วค่ะ แรงกระตุ้นที่สำคัญคือ ออกกำลังกายอีกแล้วค่าาาา

ลุกมาออกเถอะค่าาา ถือว่าเห็นแก่เม็ดเลือดตัวน้อยๆ

มันควรจะโตได้ดีกว่านี้ มันควรจะเก่งกว่านี้ค่ะ

เพราะออกกำลังกายทำให้

.

ฮอร์โมนจากกล้ามเนื้อ ช่วยให้เซลล์พี่เลี้ยงเม็ดเลือด (Niches) ทำงานได้ดีขึ้น, เซลล์ต้นกำเนิดของเหล่าพี่เลี้ยง (MSCs) พัฒนาไปเป็นเซลล์กระดูกมากขึ้นให้คอยเลี้ยงเม็ดเลือด ไม่ใช่แปลงร่างเป็นเซลล์ไขมัน นอนกินงบ ATP ไปวันๆ

ปรับแวดล้อมไขกระดูกให้มีความสงบขึ้น สารอนุมูลอิสระลดลง (Oxidative stress) ทำให้การสร้างเม็ดเลือดกลับมาปกติ ไม่เฉไปทางเหล่าทหารดุร้าย ทำให้ร่างกายมีการอักเสบน้อยลง

เลือดที่ไหลมาเข้าไขกระดูกมากขึ้น ระบบประสาท sympathetic ที่รุนแรงขึ้น ทำให้ไขกระดูกปล่อยเม็ดเลือดที่เติบโตขึ้นแล้วไปได้มากขึ้น โดยเฉพาะ

• NK cell และ T cell: ทำให้ไปประจำตำแหน่งทำงานได้ดีขึ้น (T cell ไปถึงไทมัส รร.มัธยมของมันได้ดีขึ้น) เตรียมพร้อมสำหรับการลาดตระเวนหาพวกมะเร็งและไวรัส

• เซลล์ตัวอ่อนหลอดเลือด (EPC): ออกสู่เนื้อเยื่อต่างๆ มากขึ้น ช่วยสร้างหลอดเลือดตามอวัยวะต่างๆ ให้เหล่าเม็ดเลือดเข้าถึงได้ดีขึ้น โดยเฉพาะถ้ามีมะเร็งในร่างแล้ว ก็ช่วยทำให้เม็ดเลือดขาวเข้าถึงก้อนได้ดีขึ้น

ช่วยเพิ่มพลังให้ NK cell และ Cytotoxic T cell กำจัดมะเร็งได้เก่งขึ้นมาก ปล่อยพิษ granzyme ได้รุนแรงมาก ขยันมากขึ้นมาก

งานวิจัยล่าสุด ค้นพบว่า กล้ามเนื้ออาจส่ง ‘ถุงบรรจุข้อมูล’ (miRNA – extracellular vesicles) บางอย่าง ไปถึงไขกระดูก ที่อาจช่วยปรับแวดล้อมพี่เลี้ยงให้ดียิ่งขึ้นมากๆ ซึ่งต้องรอข้อมูลยืนยันต่อในอนาคต

.

.

ดังนั้นวันนี้มาออกกำลังกายเพื่อเม็ดเลือดของเราเถอะค่ะ

ใช้มันมาทั้งชีวิตแล้ว เราปล่อยให้น้องอยู่บ้านผุๆ มานานละ

มาปรับบ้านน้องๆ ให้กลับมาสงบสุขเหมือนเดิมค่ะ

แล้วน้องๆ จะตอบแทนเรา กำจัดโรคให้เราอย่างดีค่ะ